Tyfus plamisty.

INFLUENZA. Epidemia influenzy, która rozpoczęła się Hiszpanii w maju ubiegłego roku, bardzo gwałtowna w miesiącach jesiennych i zimowych, daje się we znaki ludności. Zwrócić trzeba jednakowoż na nią baczną, uwagę i w obecnych warunkach, a to tembardziej, iż w początkach swych tyfus plamisty przebiega podobnie, a nierozpoznanie zasadnicze pociąga za sobą brak odpowiednich zarządzeń sanitarnych, w następstwie czego przychodzi do szerzenia się tyfusu plamistego szczególnie po wsiach i miasteczkach, gdzie brak personalu lekarskiego i zrozumienia odpowiednich zarządzeń sanitarnych, pracę zwalczania chorób zakaźnych utrudnia, Wobec tego pragnę w bardzo krótkich zarysach przedstawić przebieg influenzy i sposób postępowania, aby o ile możności zapobiedz komplikacyom, które tak często występują, powodując w dużym procencie zejście śmiercelne. Influenza rozpoczyna się dreszczem, gorączką, czasem dochodzącą do 41 stopni, bólami mięśniowymi, bólami głowy, krzyżów. Gorączka utrzymuje się 2-5 dni, kończąc się niekiedy wśród gwałtownych potów. O ile przychodzi do komplikacyi, to zajętemi są drogi oddechowe i to albo same oskszele, lub drobne oskrzeliki, albo sam miąsz płucny, wywołując stany zapalne, które często przechodzą we formę ropną, komplikującą się zapaleniem ropnem opłucnej. Komplikacye te przebiegają mimo największych wysiłków lekarza i troskliwej opieki koło chorego, fatalnie (30 procent wypadków śmiertelnych). Komplikacye, wyżej wymienione, nie są wszystkiemi, jest ich bowiem bardzo wiele; a na jeden szczegół baczną trzeba zwrócić uwagę, mianowicie na stosunek gruźlicy płuc utajonej do influenzy. Po przebytej influenzy, która wywołuje ogólne wyczerpanie, zmiany gruźlicze w płucu dawniej utajone nagle wybuchają w ostrzejszej formie, a o ile zostaną przeoczone czy zlekceważone, powodują rozwój ostrej gruźlicy. Statystyka pod tym względem skrzętnie zbierana wykazałaby, iż bardzo wiele osób po przebytej influenzie dostało w krótkim przeciągu czasu ostrą gruźlicę płuc. Z tych więc kilku danych wywnioskować można, iż influenza jest nawet i w lekkiej formie schorzeniem ciężkiem, wymagającem w chwili schorzenia troskliwej opieki, a i po jej ustąpieniu, jeżeli utrzymuje się kaszel, opada się z wagi, zwrócić należy baczną uwagę, czy nie przyszło do dalszych komplikacyi. Walka z influenzą bardzo trudna, gdyż brak specyficznie działających leków, a całe mnóstwo podawanych rad w przeważnej części zawodzi. Podstawowem wskazaniem, to bezzwłoczne po wvbuchu gorączki położenie się do łóżka, przyjmowanie środków napotnych (z wielką ostrożnością, gdyż często leki powodują objawy niepokojące ze strony serca), okłady wysychające i od pierwszej chwili leki nasercowe. Płukanie gardła wodą utlenioną. Influenza nieskomplikowana przy pomocy wyżej wspomnianych środków przebiega spokojnie, a gorączka ustępuje jużto nagle, jużto w powolnych spadkach w przeciągu 2-5 dni. O ile jednakowoż przychodzi do komplikacyi, to wobec tego) iż niebezpiecznie samemu decydować o przebiegu choroby, a również, iż tyfus plamisty podobnie się zaczyna, a rozpoznanie polega na bardzo subtelnej obserwacyi lekarskiej, a zwłaszcza badaniu krwi, należy szukać pomocy lekarza. Jak środków leczniczych, tak i środków profilaktycznych medycyna nie posiada. W każdym razie unikać styczności z chorym i przepłukiwać gardło. Zastraszającymi często w przebiegu choroby są krwotoki nosowe, często występujące, pozornie groźne. Spostrzeżenia lekarskie przemawiają za tem, iż influenza z krwotokami nosówymi przechodzi pomyślnie — groźnymi są tylko krwotoki płucne i rzadko zdarzające się krwotoki żołądkowe i nerkowe. Pomoc w czasie krwawienia, o ile krwotok mierny, polega na ściągnięciu dolnej części nosa, gdy krwawienie groźniejsze — pomoc lekarska, dla umiejętnego zatampowania jamy nosowej niezbędna.