Bogowie Rodu - Popiół z Lachów


Sło­wia­nie ży­li w ro­dach na­zy­wa­nych też za­dru­ga­mi czyli spół­kach (gos­po­darst­wach) ro­dzin­nych. Ród li­czył od kil­ku­nas­tu do na­wet kil­ku­set człon­ków. Ta­ki ród był sa­mo­wys­tar­czal­ny i mógł funk­cjo­no­wać od­cię­ty od resz­ty świa­ta. Posz­cze­gól­ni człon­ko­wie ro­du wy­ko­ny­wa­li pra­ce od spe­cja­lis­tycz­nych do ogól­nych i wed­ług po­ko­leń w ro­dzie. Wy­ko­ny­wa­ne pra­ce jak ca­łe ży­cie w ro­dzie by­ło po­dzie­lo­ne na posz­cze­gól­ne eta­py naz­na­czo­ne ry­tua­ła­mi przejś­cia, któ­re wcie­la­ły do konk­ret­nej gru­py spo­łecz­nej. Do trze­cie­go dnia po na­ro­dzi­nach by­ły ob­cho­dzo­ne Ro­dza­ni­ce co wią­za­ło się z wzy­wa­niem bo­ga Ro­da i je­go có­rek Ro­dza­nic aby ob­da­rzy­li dziec­ko dob­rym lo­sem. Po 6 ty­god­niach był tzw. wy­wód co wią­za­ło się z ry­tua­łem oczysz­cze­nia mat­ki oraz przy­ję­ciem dziec­ka do ro­du i na­da­niem pierw­sze­go imie­nia. Po ro­ku od wy­wo­du wzy­wa­ne by­ły Za­rzy­ce czyli cór­ki bo­gi­ni Ła­dy, aby up­rzęd­ły dłu­gą nić ży­cia oraz ut­ka­ły z niej dob­re przez­na­cze­nie i wy­ko­ny­wa­ne by­ły wróż­by zwią­za­ne z tym przez­na­cze­niem. W wie­ku 7 do 10 lat chłop­cy prze­cho­dzi­li ry­tu­ał pos­trzy­żyn co wią­za­ło się z na­da­niem dru­gie­go imie­nia (właś­ci­we­go) oraz przejś­ciem pod wła­dzę oj­ca i nau­ki od nie­go rze­mio­sła. Na­to­miast dziew­czy­ny w wieku 10 do 12 lat prze­cho­dzi­ły ry­tu­ał ko­so­ple­cin co oz­na­cza­ło ok­res doj­rze­wa­nia. W ok­re­sie do­ras­ta­nia mło­dzień­cy by­li wcie­la­ni do spo­łecz­noś­ci ko­sia­rzy (żni­wia­rzy) lub (i) pa­so­wa­ni na ry­ce­rzy co wią­za­ło się z na­da­niem trze­cie­go imie­nia i wstą­pie­niem do gro­na do­ros­łych. Od tej po­ry mło­dzież mog­ła się do­bie­rać w pa­ry i za­wie­rać mał­żeń­stwa co koń­czy­ło się swadź­bą (we­se­le). Dla mło­dej by­ły to roz­ple­ci­ny i do­łą­cze­nie do gro­na bia­ło­głów, a dla mło­de­go wejś­cie do gro­na męż­czyzn (ora­czy). Po osiąg­nię­ciu sę­dzi­we­go wie­ku męż­czy­źni sta­wa­li się siew­ca­mi ziar­na (zbo­ża jak i wie­dzy), a po do­ży­ciu wie­ku po­desz­łe­go, aby nie sta­no­wić do­dat­ko­we­go cię­ża­ru i tru­du opusz­cza­li oni ród i szli w świat ja­ko gęś­la­rze (guś­la­rze) opo­wia­da­jąc sta­re dzie­je i śpie­wa­jąc pie­śni o sta­ro­daw­nych bo­ha­ty­rach. Ta­cy pieś­nia­rze by­li chęt­nie po­dej­mo­wa­ni i przyj­mo­wa­ni na zi­mę ja­ko du­chy przod­ków.

W posz­cze­gól­nych eta­pach ży­cia człon­ko­wie ro­du by­li uoso­bie­nia­mi bóstw, któ­rym od­da­wa­li szcze­gól­ną cześć i pro­si­li ich o ra­dę w trud­nych spra­wach.

1. Bóg Świętowit, Rod, Rok.
Bóg bogów – założyciel rodu – reprezentuje duchy przodków.

2. Bogini Białoboga, Baba Jaga, Marzanna, Licho, Biała Dama.
Bogini babka – strażniczka świętego ognia. Przez chrześcijaństwo zepchnięta w głąb lasu.

3. Bóg Nyja, Trygław, Czarnogłów, Weles, Czarna Niwa.
Bóg dziad – strażnik prawa rodowego. Przez chrześcijaństwo zepchnięty w głąb piekieł.

4. Bogini Łada, Lela, Lejla, Lelija.
Bogini matka – strażniczka ogniska domowego. Bogini miłości, zgody i związku małżeńskiego.

5. Bóg Swaróg, Perun, Prowe, Łado.
Bóg ojciec – strażnik prawa i ekonomi. Bóg wojny i rzemiosła.

6. Bogini Dziewanna.
Bogini córka – dziewica. Bogini młodości, wiosny, łowów i dzikiej przyrody.

7. Bóg Jarowit.
Bóg oblubieniec – młody bóg. Bóg stanu rycerskiego – pogromca smoka.